Rubenshuis te gast in Vlaamse musea

Het Rubenshuis is helemaal leeg. Het museum is sinds begin januari gesloten voor een langdurige renovatie en tijdens de sluiting is een deel van de kunstwerken van het Rubenshuis te gast in andere musea. Dit jaar zijn de collectiestukken te zien in Vlaanderen. Het Zelfportret van Rubens blijft in Antwerpen: eerst zal het te bewonderen zijn in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, later dit jaar in het MAS.

Het Rubenshuis sloot op 9 januari 2023 de deuren. Tijdens de renovatie moet de historische kunstenaarswoning volledig leeg zijn, daarom verhuizen 1283 stukken uit de aanwezige collectie. De volledige collectie van het Rubenshuis telt 2820 objecten.

Een deel van de werken gaan naar depots, anderen worden elders in bruikleen getoond of gerestaureerd. Het gaat hierbij niet alleen om de 72 schilderijen, ook 47 meubelstukken, 32 beelden, 195 stukken huisraad, 15 stukken textiel, 729 munten, 8 voorwerpen in edelmetaal, 41 tekeningen en 144 documenten krijgen tijdelijk een nieuwe thuis.

Voorafgaand aan de verhuis heeft elk collectiestuk een reeks handelingen ondergaan: na het controleren van materiële gegevens, de conditiechecks van alle werken, het reinigen, labelen en verpakken van elk kunstwerk is de collectie klaar voor het transport naar de verschillende locaties. 

Schepen voor Cultuur Nabilla Ait Daoud: "De deuren van het Rubenshuis zijn weliswaar tijdelijk dicht, maar we blijven het werk van de meester tonen aan de Antwerpenaar. Niet alleen het roemrijke Zelfportret van Rubens zal eerst in het KSMKA en later te zien zijn in het MAS, het Rubenshuis geeft ook schilderijen van andere Vlaamse meesters en unieke objecten uit Rubens’ Palazzo in bruikleen aan andere musea in Vlaanderen en in onze stad. Zo houden we de aandacht voor Rubens levendig, in afwachting van de heropening van zijn befaamde huis.”

Bruiklenen

Onder meer Neptunus en Amphitrite van Jordaens gaat dit voorjaar naar het KMSKA. Later dit jaar versterkt het vernieuwde KMSKA met Ontwerp voor de bekroning van het hoogaltaar van de Antwerpse jezuïetenkerk van Rubens tijdelijk haar Rubenscollectie. Ook het Zelfportret en Hendrik IV in de slag van Ivry van Rubens gaan dit voorjaar eerst naar het KMSKA en pronken vervolgens vanaf het najaar in het MAS tijdens de expo ‘Zeldzaam en onmisbaar’. Het MAS ontvangt daarnaast nog 7 andere werken uit het Rubenshuis voor deze tentoonstelling, het meest bekende werk is de Kunstkamer van Cornelis van der Geest door Willem van Haecht.

Het Snijders&Rockoxhuis ontvangt maar liefst 18 werken, onder meer van Frans Snijders, Peter Paul Rubens en Lucas Faydherbe. Ook het portret van Nicolaas Rockox door Otto van Veen gaat tijdelijk terug naar huis. Het op marmer geschilderde Interieur van de Antwerpse jezuïetenkerk van Wilhelm Schubert van Ehrenberg is één van de pronkstukken op de expositie ‘Barokke Influencers’ die dit voorjaar ook in het Snijders&Rockoxhuis te zien is. ​

Het schilderij De aartshertogen Albrecht en Isabella in de tuin van hun kasteel op de Coudenberg te Brussel van Brueghel en de olieverfschets De aanbidding van de herders van Peter Paul Rubens zijn 2 van de 5 werken die worden gepresenteerd in het Museum Plantin-Moretus en DIVA toont bij de heropening het zilveren sierstel en een halssnoer dat mogelijk toebehoorde aan Rubens’ tweede vrouw Helena Fourment.

Tot slot zijn er later dit jaar ook 4 werken te zien in Gent. Zo verhuizen de Annunciatie van Rubens en De Drinkende Boer van Adriaan Brouwer naar het Museum voor Schone Kunsten, en dit laatste werk komt zo een tijdje terug dichter bij Oudenaarde, de woonplaats van de schilder.

Bert Watteeuw, directeur Rubenshuis: "Eerst namen we afscheid van onze bezoekers, nu van de collectie. Het Rubenshuis galmt hol zonder gasten of kunst. Het voelt surrealistisch en stemt licht melancholisch. Maar we zijn erg verheugd dat een aanzienlijk deel van de verzameling een plaats krijgt in huizen van vertrouwen, dichtbij huis, bij vrienden van Rubens zelf ook. Zo gaan onze stukken in dialoog met die van het KMSKA, het Snijders&Rockoxhuis, het Museum Plantin-Moretus, het MAS, DIVA en het MSK Gent. Zo kunnen museumbezoekers er toch van genieten en kunnen wij zelf ook op bezoek bij heimwee."

Beelden kan de pers hier downloaden:

Het Rubenshuis is tijdelijk gesloten. Dankzij een grondige, duurzame renovatie wordt de historische kunstenaarswoning de komende jaren klaargemaakt voor de toekomst. Zijdelings van Rubens’ historische huis en tuin verrijst een gloednieuw onthaalgebouw van Robbrecht en Daem architecten. Deze nieuwe ingang vormt het startpunt van een opnieuw uitgedachte én toegankelijke bezoekersroute doorheen het vernieuwde museum en de tuin. In de nieuwe baroktuin komen planten uit Rubens’ tijd in kleuren van vandaag. Na de renovatie komen verleden en vernieuwing samen.

Foto: Ans Brys